Lood wordt door veel sportvissers gebruikt als verzwaring van de vislijn, in kunstaas en in voerkorven. Door verlies kan dit vislood in het milieu terecht komen. Lood is schadelijk voor mens en dier. Om het loodgebruik in de sportvisserij terug te dringen hebben de ministeries van LNV, VWS, EZK en I&W samen met de Unie van Waterschappen, Sportvisserij Nederland, Dibevo en Natuurmonumenten de afgelopen drie jaar uitvoering gegeven aan de Green Deal Sportvisserij Loodvrij.
Door voorlichting is het gebruik en het aanbod van loodalternatieven aanzienlijk toegenomen. In 2023 wordt besloten of de verkoop en het gebruik van vislood in heel Europa wordt verboden.
Er is zeer veel communicatie geweest over loodvrij vissen, zowel in print, op TV als online. Bij de start van deze Green Deal was er veel weerstand van hengelsportverenigingen en sportvissers. Dat is duidelijk anders geworden met steeds meer verenigingen die loodvrije viswateren instellen en loodvrije wedstrijden, evenementen en inruilacties organiseren. Ook het aantal sportvissers dat loodvrij vist, is verdubbeld.
Aanbod loodalternatieven
Het aanbod van loodalternatieven is gegroeid, maar is zeker nog niet toereikend. Een grote uitdaging is dan ook het vergroten van het aanbod en de verkrijgbaarheid van loodalternatieven. Ook de samenstelling van loodalternatieven en de onwenselijkheid van bepaalde materialen hierin (m.n. zink, tin en koper) behoeft op Europees niveau verduidelijking.
Verlies van vislood
Bij de start van deze Green Deal is uitgegaan van een jaarlijkse ruwe schatting van verlies aan vislood van 470 ton in het zoute en 54 ton in het zoete water (Deltares, 2013). Recente onderzoeken van het Centrum voor Visserijonderzoek/Wageningen Marine Research (CVO/WMR) schatten het jaarlijkse loodverlies op ruim 27 ton en ruim 8 ton voor respectievelijk het zoute en zoete water. De recente cijfers omtrent het loodgebruik laten zien dat het loodverlies aanzienlijk lager ligt dan eerder werd aangenomen.
Gebruik van loodalternatieven
Onderzoeken van CVO/WMR laten zien dat het aantal sportvissers dat minimaal een keer per jaar met een loodalternatief viste in de Green Deal periode bijna is verdubbeld. In 2017 ging het om 116.000 (10%), in 2019 om 147.000 (17%) en in 2020 om 206.000 (17%) sportvissers. De onderzoeken laten ook zien dat sportvissers die loodvrij vissen, dit door de jaren heen bij meer vistrips zijn gaan doen.
Europees verbod vislood
De Green Deal aanpak heeft in de afgelopen drie jaar duidelijk zijn meerwaarde bewezen rondom bewustwording en gedragsverandering. Desondanks is het gestelde einddoel nog niet in zicht. Een belangrijke ontwikkeling is dat de Europese Commissie het Europees Chemicaliënagentschap (ECHA) heeft gevraagd om een inventarisatie te starten en indien nodig met een voorstel voor maatregelen te komen. In antwoord hierop heeft het ECHA een volledig gebruiks- en verkoopverbod van vislood in de EU voorgesteld. Alle Green Deal partners steunen dit initiatief om de verkoop en het gebruik van vislood terug te dringen.
Sportvisserij Nederland, de Unie van Waterschappen en de ministeries van I&W, VWS en LNV onderzoeken momenteel de mogelijkheden om de onder de Green Deal gestarte samenwerking te continueren om zo het draagvlak voor loodvrij vissen en het verwachte visloodverbod te vergroten.
Meer informatie over de Green Deal Sportvisserij Loodvrij, inclusief alle onderzoeken, publicaties en een uitgevoerde juridische verkenning is te vinden op www.sportvisserijloodvrij.nl.