Al meer dan 30 jaar verzamel ik gegevens van grote snoeken boven de 18kilo en de BIG Pike List bevat inmiddels ruim 1100 van die kanjers. Naast een archief met duizenden foto’s van volslanke snoekgroetmoeders heb ik in de loop der jaren ook veel informatie en foto’s van vreemd uitziende snoeken verzameld. Ik vind het eerlijk gezegd zonde om de foto’s en verhalen van al deze vreemde snoe(k)shanen in mijn archief te laten sluimeren. Diverse keren had ik me voorgenomen om te beginnen met een serie artikelen over dit onderwerp maar als het dan zover was, ging ik toch weer liever met de spinhengel de polder in.
Tekst en foto’s: Jan Eggers
Ja, dat vind ik het grote voordeel van gepensioneerd zijn: je kunt gaan vissen als je zin hebt. Deze 15e januari kan ik het struinen in de polder vergeten want alle poldersloten zijn dichtgevroren en de vooruitzichten zijn dat het de komende weken blijft vriezen. Dus geen excuses meer om niet te beginnen met het eerste artikel over de buitenbeentjes van de familie der snoekachtige.
Esox lucius heeft 5 echte familieleden
Het lijkt me verstandig om eerst de gehele familie van de Esocidae even voor te stellen en dan begin ik met de kleinste exemplaren die voor de sportvisserij minder van belang zijn dan de groter groeiende familieleden. We vinden alleen op het Noordelijk Halfrond leden van de snoekfamilie en dan vooral in Canada en het noorden en oosten van de USA.
De redfin pickerel, Esox americanus americanus wordt niet groter als ca. 30 cm en speelt als sportvis geen belangrijke rol Dat geldt ook voor de grass pickerel, Esox americanus vermiculatus die maximaal 38 cm lang kan worden. Ze bewonen hetzelfde gebied als de redfin pickerel en kunnen met elkaar de liefde bedrijven hetgeen weer resulteert in net iets anders uitziende hybriden. Meestal denken de sportvissers die een van bovenstaande pickerels vangen dat ze een jong snoekje aan de haak hebben. Nummer 3 van de snoekfamilie is de chain pickerel, Esox niger, en vroeger zei ik altijd dat dit de enige snoek is die naar een Nederlandse hengelsportjournalist genoemd is. Wie? De inmiddels overleden Kees Ketting.
Deze kettingsnoek kan een lengte van maximaal 75 cm bereiken en is daarmee interessanter voor de sportvisser dan zijn kleinere familieleden. Ook deze Esox niger heeft er geen problemen mee om met andere familieleden te paaien en zo kunnen er schitterend getekende kruisingen ontstaan van b.v. Esox lucius x Esox niger en als het goed is, heb ik nog ergens een dia van zo’n korte romance.
De grotere exemplaren
De drie kleinste familieleden heb ik genoemd en nu dus meer informatie over de “grote drie”. Ik kan veel A-viertjes vol schrijven over onze eigen snoek, Esox lucius, maar ga dat niet doen en ik stap meteen over naar een van de meest interessante sportvissen van Canada en de VS: Esox musquinongy, de muskellunge of musky. Deze tot de verbeelding van heel veel roofvissers sprekende snoek kan een lengte van zeker 160 cm bereiken. En als je alle van horen zeggen verhalen geloven moet, halen ze zeker de 2 meter bij een gewicht van 100 pound plus.
Een mystieke vis die er andere gewoontes, zoals het volgen van het kunstaas tot bij de boot, dan onze snoek op na houdt en minder gemakkelijk te vangen is. Vroeger werden vooral de grote exemplaren gedood en opgezet maar door de inzet van Muskies, Inc., vergelijkbaar met onze SNB, is catch & release van muskies nu gemeengoed geworden. Dames muskies willen nog wel eens vreemd gaan met mannetjes snoeken en het eindproduct mag er zijn: de tiger musky. Echt een zeer mooi getekende vis die ook de 50 lb. kan bereiken en geweldig vecht, ik weet het uit persoonlijke ervaring.
Russen in Amerika
Blijft over het 6e familielid en daarvoor moeten we naar het Oosten van Rusland en Mongolië want daar vinden we de machtige Amur rivier met de Esox reichertii oftewel de amur snoek. Wie een reis naar deze uithoek van de wereld te inspannend vindt, kan deze snoek die zeker 120 cm lang kan worden, ook vangen in de USA. En wel in het bijzonder in het Glendale Lake in de staat Pennsylvania. In de 60er jaren van de vorige eeuw vond er een uitwisseling van vissoorten plaats tussen Rusland en de USA. Soorten zoals largemouth bass en chinook zalm gingen naar Rusland en een van de soorten die naar Pennsylvania gingen was deze amur snoek. Ze hebben ook hetzelfde model als de andere snoeken maar een heel andere tekening, ik denk dan aan een zeeforel. Deze geëmigreerde Russen deden het goed in Glendale en binnen 10 jaar werden de eerste exemplaren boven een meter gevangen en erkend als wereldrecord.
Ook werden er vreemdsoortige snoeken gevangen en bij nader onderzoek bleken dat afstammelingen van een vrouwelijke Esox lucius en een mannelijke Esox reichertii. In Rusland wordt deze amur snoek vooral tijdens het ijsvissen gevangen en het is nog altijd een van mijn droomwensen om deze schitterend getekende rover te vangen. Dat zal wel een droom blijven want na diverse trips naar het noorden van Rusland ben ik huiverig geworden om met die oude vliegtuigen en helikopters te vliegen.
Tenslotte nog dit.
Tot zover de basisinformatie over de 5 andere familieleden van onze snoek. Ik weet inmiddels dat deze snoeken met elkaar te kruisen zijn en dat het zelfs mogelijk is dat de kruisingen, hybriden met een duur woord en bastaards met een minder leuk woord, vruchtbaar kunnen zijn. Zo worden momenteel in Amerika kunstmatig eitjes van muskies bevrucht met hom van onze snoek, daar northern pike genoemd, en deze nakomelingen, tiger muskies zoals ik al eerder meldde, worden uitgezet in wateren met te weinig roofvissen. Omdat deze tigers over het algemeen niet voortplanten, kan men de populatie veel beter controleren en in de hand houden. Vergelijk maar met het uitzetten van graskarper in ons landje.
Naast de hybriden zijn er ook nog de afwijkende vormen zoals we die ook bij de mensen en dieren vinden. Er zijn albino snoeken en muskies, net als bij forellen en zalmen zijn er snoeken met mopskoppen. Blinde snoeken kunnen toch een behoorlijke lengte bereiken en zijn meestal heel zwart van kleur. En zo kan ik nog wel even doorgaan maar doe dat niet want deze informatie bewaar ik voor een volgende aflevering vol met vreemde snoe(k)shanen. Nog effe geduld.
Jan Eggers